Pháp luật là gì? Pháp luật có vai trò như thế nào?

Chắc hẳn ai trong chúng ta cũng biết luật nhưng chưa hiểu luật là gì? Vai trò của pháp luật là gì? Hãy cùng Hoatieu.vn tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Pháp luật có vị trí như thế nào với nhà nước và xã hội

1. Pháp luật là gì?

Pháp luật được hiểu đơn giản là hệ thống các quy tắc xử sự chung do nhà nước đặt ra nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội theo định hướng của nhà nước.

Những hệ thống ứng xử này được hình thành từ những chuẩn mực xã hội mà con người đã thiết lập từ lâu và những quy tắc đạo đức mà con người cần tuân theo. Các quy phạm này được nhà nước thừa nhận và đưa thành hệ thống pháp luật chặt chẽ mà toàn dân phải tuân theo. Vì vậy, nhà nước là công cụ cụ thể hóa các hệ thống pháp luật thành văn bản từ những quy tắc xử sự lâu đời của con người.

2. Vai trò của Pháp luật?

Pháp luật có vai trò quan trọng đối với nhà nước và xã hội, đối với mỗi chủ thể khác nhau, pháp luật có vai trò riêng.

2.1. Vai trò của pháp luật đối với nhà nước

Vai trò của pháp luật đối với nhà nước bao gồm các nội dung sau:

• Thứ nhất, pháp luật là cơ sở pháp lý vững chắc cho sự tồn tại của nhà nước;
• Thứ hai, pháp luật là công cụ kiểm soát quyền lực nhà nước;
• Thứ ba, pháp luật là công cụ quản lý của nhà nước đối với mọi lĩnh vực của xã hội;
• Thứ tư, pháp luật là cơ sở pháp lý cho hoạt động và tổ chức bộ máy nhà nước, tránh sự chồng chéo trong bộ máy pháp luật.

2.2. Vai trò của pháp luật trong xã hội

Vai trò của pháp luật trong xã hội bao gồm:

• Thứ nhất là pháp luật có vai trò giải quyết các mâu thuẫn trong xã hội, khi trong các quan hệ xã hội có mâu thuẫn thì sẽ dựa vào pháp luật để giải quyết.
• Thứ hai, luật nhằm thiết lập các cơ chế bảo đảm trật tự, an toàn xã hội; đảm bảo một xã hội văn minh và công bằng.
• Thứ ba, pháp luật giúp điều chỉnh, định hướng sự phát triển của xã hội bằng cách loại bỏ các quan hệ xã hội xấu và hỗ trợ phát triển các quan hệ xã hội tốt đẹp.
• Thứ tư, pháp luật nhằm bảo vệ quyền công bằng, bình đẳng và tiến bộ xã hội của con người.

Như vậy, để xã hội phát triển thì cần phải có những hệ thống pháp luật nghiêm minh, tạo sự bình đẳng, công bằng cho các chủ thể trong xã hội được phát huy. Vì vậy một hệ thống pháp luật hoàn chỉnh là rất cần thiết đối với nhà nước và xã hội của chúng ta.

3. Ví dụ về thực thi pháp luật?

Thi hành pháp luật là hành vi được tiến hành theo quy định của pháp luật, không trái và vượt quá các quy phạm pháp luật.

Việc thực thi pháp luật được chia thành bốn hình thức như sau:

• Tuân theo pháp luật là việc các chủ thể trong xã hội không được làm những điều pháp luật cấm. Do pháp luật nghiêm cấm việc mua bán, tàng trữ chất cấm nên các chủ thể trong xã hội phải tuân theo quy định này.
• Thực thi pháp luật là việc các chủ thể trong xã hội phải thực hiện những gì pháp luật đề ra. Giống như việc tuân thủ giao thông, người tham gia giao thông cần dừng lại khi gặp đèn đỏ và giảm tốc độ khi gặp đèn vàng.
• Sử dụng pháp luật là hành vi của các chủ thể trong quan hệ xã hội làm những gì pháp luật cho phép. Như pháp luật cho phép thỏa thuận phân chia tài sản trước khi ly hôn.
• Áp dụng pháp luật là việc cơ quan nhà nước, cơ quan có thẩm quyền, tổ chức xã hội được trao quyền thực hiện pháp luật. Ví dụ, trong một vụ án hình sự, thẩm phán có quyền quyết định hình phạt người phạm tội như thế nào theo quy định của pháp luật.